Bardzo często widząc przejeżdżający obok nas na sygnale pojazd Państwowej Straży Pożarnej czy Ochotniczej Straży Pożarnej udający się do wezwania, zastanawiamy się do czego służy dany samochód, z jakiej jednostki ratowniczo-gaśniczej został zadysponowany, jakiej wielkości zbiornikiem na wodę dysponuje lub czy w ogóle go posiada.
Przedstawię klucz, który pozwoli nam na rozszyfrowanie tych wszystkich informacji dzięki numerom operacyjnym będącym umiejscowionym na drzwiach, dachu, zabudowie pojazdu oraz dzięki zapisu szeregu skrótów literowych i cyfrowych używanych w wielu opracowaniach dotyczących pojazdów PSP oraz w korespondencji radiowej między jej funkcjonariuszami.
Każdy wóz Państwowej Straży Pożarnej jest oznakowany numerem operacyjnym, według następującego schematu: XXX[z]YY, gdzie:
- XXX – prefiks (określa jednostkę organizacyjną ochrony przeciwpożarowej),
- z – infiks (określa województwo lub wyróżnik jednostki centralnej),
- YY – sufiks (określa pojazd według rodzaju i kolejności w danej jednostce).
PREFIKS
Numer (liczba) informujący nas z jakiej jednostki pochodzi dany pojazd.
Na powyższy schemacie numeru operacyjnego możemy zobaczyć że w skład prefiksu wchodzą trzy cyfry/znaki. Każdy z nich: Z1, Z2, Z3 szyfruje inną informację na temat jednostki do jakiej przynależy dany pojazd.
Znak oznaczony jako Z1 może przyjmować wartości:
- 2 – dla pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej szczebla wojewódzkiego
- 3, 4, 5, 6, 7 – dla pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej szczebla powiatowego, równorzędnego i niższego
Znak oznaczony jako Z2 może przyjmować wartości:
- 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 – dla pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej szczebla powiatowego, równorzędnego i niższego
Znak oznaczony jako Z3 może przyjmować wartości:
- 1, 2, 3, 4, 5, 6 – dla JRG podlegających pod komendy szczebla powiatowego lub miejskiego
- 7, 8 – dla OSP poza KSRG
- 9 – dla OSP w KSRG
- 0 – dla poszczególnych komend na szczeblu powiatowym, równorzędnym lub niższym
Znaki oznaczone jako Z2 oraz Z3 mogą w przypadku przyjmować wartości:
- od 01 do 29, jeżeli JRG podlegają pod komendę miejską miasta wojewódzkiego posiadającą prefiks liczbowy Z1 wartości 3
Prefiksy występujące na terenie Województwa Podkarpackiego:
| Prefiks | Jednostka |
| 220 | Komenda Wojewódzka PSP w Rzeszowie |
| 300 | Komenda Miejska PSP Rzeszów |
| 340 | Komenda Miejska PSP Krosno |
| 360 | Komenda Miejska PSP Przemyśl |
| 380 | Komenda Miejska PSP Tarnobrzeg |
| 400 | Komenda Powiatowa PSP Ustrzyki Dolne |
| 410 | Komenda Powiatowa PSP Brzozów |
| 420 | Komenda Powiatowa PSP Dębica |
| 430 | Komenda Powiatowa PSP Jarosław |
| 440 | Komenda Powiatowa PSP Jasło |
| 450 | Komenda Powiatowa PSP Kolbuszowa |
| 460 | Komenda Powiatowa PSP Lesko |
| 470 | Komenda Powiatowa PSP Leżajsk |
| 480 | Komenda Powiatowa PSP Lubaczów |
| 490 | Komenda Powiatowa PSP Łańcut |
| 500 | Komenda Powiatowa PSP Mielec |
| 510 | Komenda Powiatowa PSP Nisko |
| 520 | Komenda Powiatowa PSP Przeworsk |
| 530 | Komenda Powiatowa PSP Ropczyce |
| 540 | Komenda Powiatowa PSP Sanok |
| 550 | Komenda Powiatowa PSP Stalowa Wola |
| 560 | Komenda Powiatowa PSP Strzyżów |
Z tego względu, że prefiksów funkcjonuje bardzo wiele, nie jestem w stanie ich wszystkich tutaj przedstawić, ale odsyłam zainteresowanych na podaną stronę w linku poniżej gdzie widnieje ich cały zbiór: LINK
INFIKS
Znak (litera) informuje nas z jakiego regionu pochodzi dana jednostka ochrony przeciwpożarowej.
| Infiks | Województwo |
| A | jednostka centralna |
| B | podlaskie |
| C | kujawsko-pomorskie |
| D | dolnośląskie |
| E | łódzkie |
| F | lubuskie |
| G | pomorskie |
| K | małopolskie |
| L | lubelskie |
| M | mazowieckie |
| N | warmińsko-mazurskie |
| O | opolskie |
| P | wielkopolskie |
| R | podkarpackie |
| S | śląskie |
| T | świętokrzyskie |
| W | powiat warszawski |
| Z | zachodniopomorskie |
SUFIKS
Numer informujący nas jaką funkcję pełni dany pojazd w danej jednostce ochrony przeciwpożarowej.
| Sufiks | Rodzaj i przeznaczenie pojazdu |
| 20 | lekki gaśniczy |
| 21 | pierwszy średni gaśniczy |
| 22-24 | średni gaśniczy |
| 25 | pierwszy ciężki gaśniczy |
| 26-34 | ciężki gaśniczy |
| 35 | pierwszy proszkowy |
| 36,37 | proszkowy |
| 38,39 | cysterna wodna |
| 40-42 | ratownictwa drogowego |
| 43-45 | ratownictwa technicznego |
| 46,47 | samochód oświetleniowy |
| 48 | samochód dźwig |
| 49 | ciężki ratownictwa drogowego |
| 50 | przeciwgazowo-dymowy |
| 51,52 | autodrabina |
| 53,54 | autopodnośnik |
| 55-58 | autobus |
| 59 | ambulans |
| 60-65 | rat. chemiczno-ekologiczne |
| 66-69 | amfibie, poduszkowce |
| 70 | statek pożarniczy |
| 71-79 | pojazd specjalistycznej grupy |
| 80 | samochód wężowy |
| 81-89 | pojazd kwatermistrzowski |
| 90-92 | samochód operacyjny |
| 93-97 | pojazd administracyjny |
| 98,99 | samochód dowodzenia |
UWAGA !!!
Sufiksy w numerach operacyjnych wozów należących do OSP nie mają żadnego związku z pełnionymi zadaniami przez te pojazdy w ich macierzystych jednostkach!!! Zasada adekwatności znaków sufiksu do zadań/typu danego pojazdu funkcjonuje tylko w jednostkach ochrony przeciwpożarowej państwowej straży pożarnej.
Przykład
501[R]21 – pierwszy wóz gaśniczy z JRG 1 podległej KPPSP w Mielcu
502[R]90 – wóz operacyjny z JRG 2 podległej KPPSP w Mielcu